Η ορτανσία είναι ένα εντυπωσιακό λουλούδι που θα μπορούσαμε να χαρακτηρίσουμε κλασικό, καθώς τη θυμόμαστε με νοσταλγία ανθισμένη στην αυλή των γονιών μας.
Η ορτανσία είναι ένα φυτό με υπέροχα μεγάλα λουλούδια, σε άσπρο, ροζ ή μπλε χρώμα, ενώ πλέον συναντάμε και ποικιλίες σε μωβ, κίτρινες, κόκκινες και πορτοκαλί αποχρώσεις. Τα λουλούδια της είναι ιδιαίτερα δημοφιλή λουλούδια για στολισμό σε βάζο και περιζήτητα σε στολισμούς γάμων και δεξιώσεων.
Μέχρι και σήμερα, η ορτανσία αποτελεί έναν από τους πιο δημοφιλείς ανθοφόρους θάμνους που φυτεύεται την εποχή της άνοιξης στον κήπο, ενώ αποτελεί εξαιρετικό φυτό σε γλάστρα για είσοδο σπιτιού, στην αυλή και στο μπαλκόνι. Ανάλογα το είδος, η ορτανσία ανθίζει από τα τέλη της άνοιξης μέχρι τις αρχές του φθινοπώρου.
Ας δούμε αναλυτικά τι φροντίδα χρειάζεται ορτανσία για να τη διατηρήσουμε υγιή, με πλούσια βλάστηση και να μας χαρίσει πανέμορφα και εντυπωσιακά λουλούδια με μεγάλη διάρκεια.
1. Ποια είναι τα κυριότερα είδη και ποικιλίες της ορτανσίας
Η ορτανσία κατάγεται από την Κίνα και την Ιαπωνία και υπάρχουν πολλά είδη και ποικιλίες για να φυτέψουμε, από τις θαμνώδεις μέχρι και τις αναρριχώμενες. Ας δούμε λοιπόν τα κυριότερα είδη και ποικιλίες που μπορούμε να επιλέξουμε καθώς και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά τους όπως η ανάπτυξη τους, το χρώμα των λουλουδιών τους και η εποχή ανθοφορίας τους.
- Μεγαλόφυλλη ορτανσία (Hydrangea macrophylla): Η μεγαλόφυλλη ορτανσία φτάνει σε ύψος τα 2 μέτρα και εμφανίζει λευκά, ροζ και μπλε άνθη από Ιούνιο ως τον Οκτώβριο. Το χρώμα του άνθους εξαρτάται από τη σύνθεση και το pH του χώματος.
- Άγρια ορτανσία (Ηydrangea arborescens): Αρκετά ανθεκτική ορτανσία που προσαρμόζεται εύκολα σε διάφορα εδάφη και κλιματικές συνθήκες. Ευαίσθητη στην ξηρασία, αναπτύσσεται σε ύψος 1-1,5 μέτρου και χαρίζει πλούσια ανθοφορία από τον Ιούνιο ως τον Σεπτέμβριο με λευκά και ροζ λουλούδια.
- Κωνοειδή ορτανσία (Hydrangea paniculata): Εξαιρετικά ανθεκτική στην παγωνιά του χειμώνα που χαρακτηρίζεται από λευκά λουλούδια σε χαρακτηριστικό σχήμα κώνου. Η ανθοφορία της εμφανίζεται όψιμα από Ιούλιο ως Σεπτέμβριο.
- Ορτανσία ‘βελανιδιά’ (Hydrangea quercifolia): Χαρακτηριστικό είδος ορτανσίας με ιδιαίτερο φύλλωμα που θυμίζει φύλλα βελανιδιάς, σε διάφορες αποχρώσεις του κίτρινου, πορτοκαλί και κόκκινου χρώματος. Το χρώμα των λουλουδιών της κυμαίνεται από λευκό μέχρι σκούρο κόκκινο και εμφανίζεται από Ιούλιο ως Σεπτέμβριο.
- Αναρριχώμενη ορτανσία (Hydrangea anomala ssp. petiolaris): Είδος ορτανσίας που αναρριχάται και μπορεί να ξεπεράσει τα δέκα μέτρα σε ύψος, κατάλληλη για φράχτες και για χαμηλούς τοίχους. Αν η αναρριχώμενη ορτανσία δεν υποστυλωθεί, μπορεί να καλύψει επιφάνεια στο έδαφος μέχρι και 200 τετραγωνικά μέτρα. Τα λουλούδια της είναι λευκά και εμφανίζονται πρώιμα από Μάιο ως Ιούλιο.
- Ορτανσία του βουνού (Hydrangea serrata): Υπάρχουν και κάποιες ποικιλίες ορτανσίας που μοιάζουν με τις μεγαλόφυλλες, ανθίζουν Ιούνιο – Αύγουστο και διαθέτουν πιο συμπαγές φύλλωμα και μικρά πολυάριθμα άνθη σε ροζ ή μπλε χρώμα.
- 7. Γιατί εμφανίζει καφέ στίγματα η ορτανσία; Αν η ορτανσία μας εμφανίζει καφέ στίγματα στις άκρες των φύλλων που μετά μαυρίζουν και ξηραίνονται, συνήθως αυτό οφείλεται σε υπερβολική ποσότητα νερού. Ανάλογα συμπτώματα παρουσιάζονται στην ορτανσία όταν δίνουμε μεγάλη ποσότητα λίπανσης, καθώς δημιουργούνται τοξικότητες λόγω υπερβολικής συσσώρευσης αλάτων. Καφέ στίγματα στα φύλλα της ορτανσίας μπορεί να παρατηρηθούν όταν η ορτανσία δέχεται απευθείας το έντονο ηλιακό φως, ειδικά τους καλοκαιρινούς μήνες. Για να διορθώσουμε το πρόβλημα, μεταφέρουμε την ορτανσία σε φωτεινό σημείο που δεν το χτυπούν οι απευθείας ακτίνες του ήλιου. 8. Πότε κιτρινίζουν τα φύλλα της ορτανσίας;
- Αν η ορτανσία εμφανίζει αρχικά κιτρινίσματα στα κορυφαία φύλλα της βλάστησης, παράλληλα οι κεντρικές νευρώσεις των φύλλων μένουν πράσινες, αυτό οφείλεται στην έλλειψη σιδήρου, κάτι που συμβαίνει κυρίως στις αρχές της άνοιξης.
Σε αυτήν την περίπτωση, μέσα στην άνοιξη, απαιτείται η προσθήκη θειικού ή χηλικού σιδήρου για να αποκτήσουν τα φύλλα της ορτανσίας μας ξανά το καταπράσινο χρώμα τους.
9. Ποια εποχή κλαδεύουμε την ορτανσία και με ποιο τρόπο;Η ορτανσία χρειάζεται κλάδεμα κάθε χρόνο για να αναπτύξει ζωηρή βλάστηση και πλούσια ανθοφορία. Κατάλληλη εποχή για το κλάδεμα της ορτανσίας είναι στο τέλος του χειμώνα, κατά τον μήνα Φεβρουάριο, όταν το φυτό βρίσκεται σε φάση λήθαργου και δεν αναπτύσσει ακόμα καινούρια βλάστηση.Κλαδεύουμε αρκετά τις ορτανσίες, αφήνοντας δύο έως τρεις οφθαλμούς (τα σημεία από τα οποία βγαίνουν οι βλαστοί) μετρώντας από τη βάση και κόβοντας το πάνω μέρος του φυτού, καθώς η ορτανσία ανθίζει σε κλαδιά της τρέχουσας περιόδου.
Με το κλάδεμα της ορτανσίας, απομακρύνουμε το φυτικό υλικό που δεν χρειάζεται το φυτό και παράλληλα διατηρούμε το φυτό σε μια συμπαγή και συμμετρική μορφή με δυνατούς ανθοφόρους βλαστούς.Όσο λιγότεροι ανθοφόροι βλαστοί αφήνονται συμμετρικά του φυτού, τόσο πιο πλούσιες και εντυπωσιακές θα είναι οι παραγόμενες ταξιανθίες της ορτανσίας για να μας δώσουν υπέροχα λουλούδια σε όμορφο σχήμα.
10. Πώς γίνεται ο πολλαπλασιασμός της ορτανσίας;Η τιμή πώλησης της ορτανσίας στα φυτώρια είναι σχετικά υψηλή σε σχέση με άλλα καλλωπιστικά φυτά, ενώ δε βρίσκουμε πάντα τις ποικιλίες που επιθυμούμε. Μπορούμε λοιπόν να δημιουργήσουμε τα δικά μας φυτά ορτανσίας αρκετά εύκολα και οικονομικά.
Ο πολλαπλασιασμός της ορτανσίας μπορεί να γίνει με δύο τρόπους: α) με διαίρεση των ριζωμάτων και β) με μοσχεύματα. Ας δούμε αναλυτικά παρακάτω πότε γίνεται ο πολλαπλασιασμός καθώς και τα βασικά βήματα για τη δημιουργία νέων φυτών.α) Πολλαπλασιασμός της ορτανσίας με διαίρεση ριζωμάτων
Ένας πρακτκός τρόπος για να δημιουργήσουμε νέα φυτά ορτανσίας είναι με διαίρεση των ριζωμάτων. Στις αρχές της άνοιξης μόλις κλαδέψουμε το φυτό, το βγάζουμε από τη γλάστρα, παίρνουμε ένα κοφτερό μαχαίρι και χωρίζουμε σε τμήματα τη μπάλα χώματος του φυτού μαζί με τις ρίζες.Στη συνέχεια, τα φυτεύουμε σε γλάστρα ή στο έδαφος και τα καινούργια φυτά είναι έτοιμα να αναπτυχθούν. Μέσα σε λίγες εβδομάδες θα απολαμβάνουν νέες υπέροχες ορτανσίες.
-
2. Τι θέση επιλέγουμε για τη φύτευση της ορτανσίας;
Η ορτανσία αναπτύσσεται καλύτερα και ανθοφορεί σε ημισκιερές και δροσερές θέσεις καθώς αγαπά τη ζέστη και την υγρασία, αλλά όχι το έντονο απευθείας ηλιακό φως.
Είναι ανθεκτική στην παγωνιά και στις χαμηλές θερμοκρασίες του χειμώνα, ωστόσο είναι ευαίσθητη στους δυνατούς ανέμους και ειδικά τους βοριάδες, γι’ αυτό φροντίζουμε να την τοποθετούμε σε προφυλαγμένη θέση.
Αν φυτέψουμε την ορτανσία σε γλάστρα, επιλέγουμε αυλή ή μπαλκόνι με ανατολικό ή δυτικό προσανατολισμό που να της εξαφαλίζει προστασία από τον άνεμο. Η ορτανσία μπορεί να φυτευτεί και σε παραθαλάσσια μέρη, καθώς είναι ανθεκτική στα υδροσταγονίδια της θάλασσας και σε εδάφη με σχετικά υψηλή αλατότητα.
3. Πότε χρειάζεται μεταφύτευση η ορτανσία;
Κατάλληλη εποχή για να μεταφυτέψουμε την ορτανσία σε μεγαλύτερη γλάστρα είναι στις αρχές της άνοιξης αφού πρώτα την έχουμε κλαδέψει. Για τη φύτευση της ορτανσίας επιλέγουμε σχετικά μεγάλες γλάστρες διαμέτρου και ύψους 30 x 30 εκατοστών που διαθέτουν τρύπες για να απομακρύνεται το νερό του ποτίσματος.
Η ορτανσία ανήκει στα οξύφιλα φυτά, όπως επίσης η γαρδένια και η καμέλια, και χρειάζεται όξινο ως ουδέτερο έδαφος για να ευδοκιμήσει. Ιδανικό χώμα για τη μεταφύτευση της ορτανσίας, είναι παραδοσιακά το καστανόχωμα, δηλαδή το χώμα που υπάρχει κάτω από τις καστανιές.
Αν δεν είναι εύκολο να βρούμε καστανόχωμα, μπορούμε να προμηθευτούμε ειδικό φυτόχωμα για οξύφιλα φυτά από γεωπονικά καταστήματα και φυτώρια για να γεμίσουμε τις γλάστρες που θα φυτέψουμε τις ορτανσίες. Συνήθως, στο εμπόριο συναντάμε μικρές συσκευασίες φυτοχωμάτων για οξύφιλα φυτά χωρητικότητας 20 λίτρων.
-
4. Πόσο συχνά χρειάζεται πότισμα η ορτανσία;
Η ορτασία θέλει μικρά και σχετικά συχνά ποτίσματα για να μας χαρίσει πλούσια ανθοφορία με μεγάλη διάρκεια. Ποτίζουμε κάθε 3 μέρες την εποχή της άνοιξης και του φθινοπώρου, ενώ την περίοδο του καλοκαιριού χρειάζεται συχνότερο πότισμα κάθε 1-2 μέρες για να αντέξει τον καύσωνα και τις υψηλές θερμοκρασίες.
Κατά το πότισμα, προσπαθούμε να μη βρέχουμε το φύλλωμα και τα λουλούδια της ορτανσίας για να αποφύγουμε την εμφάνιση ασθενειών στο φύλλωμα και στα λουλούδια της.
Η ορτανσία χρειάζεται καλής ποιότητας νερό, καθώς η υπερβολική συσσώρευση αλάτων μπορεί να δημιουργήσει τοξικότητες στα φύλλα της. Ιδανικά, μπορούμε να μαζεύουμε βρόχινο νερό την περίοδο του χειμώνα για να την ποτίζουμε καθώς και να μεταφέρουμε τις γλάστρες μας σε σημείο που πέφτει το νερό της βροχής.
5. Τι λίπασμα βάζουμε στην ορτανσία και πόσο συχνά;
Η ορτανσία χρειάζεται αρκετά θρεπτικά στοιχεία όπως το άζωτο, ο φώσφορος, το κάλιο, ο σίδηρος και το μαγνήσιο για να έχει πλούσια βλάστηση και ανθοφορία. Προσθέτουμε λίπασμα μια φορά το μήνα από την άνοιξη ως το φθινόπωρο, αποφεύγοντας τις λιπάνσεις κατά την περίοδο του χειμώνα, καθώς και τις ζεστές μέρες του Αυγούστου.
Πρέπει να τονίσουμε ότι η έλλειψη σιδήρου είναι πολύ συχνή στην ορτανσία όπως συμβαίνει και σε άλλα οξύφιλα φυτά. Εμφανίζεται με κιτρίνισμα των φύλλων, το χαρακτηριστικό σύμπτωμα του “ψαροκόκκαλου”, όπου το φύλλο κιτρινίζει και οι νευρώσεις του παραμένουν πιο σκούρες.
- Για την αντιμετώπιση της έλλειψης σιδήρου στην ορτανσία, προσθέτουμε χηλικό σίδηρο που είναι ευδιάλυτος στο νερό και απορροφάται πιο εύκολα από το ριζικό σύστημα του φυτού. Καλό είναι να προσθέτουμε σίδηρο μέσα στην άνοιξη μια φορά το μήνα, καθώς και στις αρχές του φθινοπώρου.
6. Πώς κάνουμε την ορτανσία με μπλε χρώμα;
Το φυσικό χρώμα των λουλουδιών της ορτανσίας είναι ροζ ή λευκό. Aνάλογα με την οξύτητα του εδάφους, οι ροζ ποικιλίες μπορεί να αποκτήσουν χρώμα από ροζ ανοιχτό έως κανονικό μπλε ή μια ένδιάμεση απόχρωση βιολετί ή λιλά.
Για να δώσουμε λοιπόν μπλε χρώμα στα λουλούδια από τις ροζ ποικιλίες ορτανσίας, φροντίζουμε να αυξήσουμε την οξύτητα του εδάφους (χαμηλώνοντας το pH). Συγκεκριμένα, προσθέτουμε σταδιακά θειικό σίδηρο ή θειάφι στη γλάστρα ή ενσωματώνουμε πευκοβελόνες στο χώμα.
Αξίζει να αναφέρουμε πως όλα τα χρώματα στα λουλούδια της ορτανσίας, κάποια στιγμή αρχίζουν να ξεθωριάζουν και να γίνονται πράσινα ή λευκά. Αυτό είναι φυσιολογικό και δε θα πρέπει να μας ανησυχεί, καθώς ωριμάζουν και χάνουν το χρώμα τους.
- β) Πολλαπλασιασμός της ορτανσίας με μοσχεύματα
Για τον πολλαπλασιασμό με μοσχεύματα, την περίοδο Σεπτεμβρίου-Οκτωβρίου, κόβουμε τμήματα βλαστών μήκους 10-15 εκατοστών από την κορυφή του φυτού. Απομακρύνουμε τα 2/3 των φύλλων κατά μήκος του βλαστού αρχίζοντας από τη βάση και τα φυτεύουμε σε γλάστρες φυτωρίου.Αξίζει να σημειώσουμε ότι τα μοσχεύματα της ορτανσίας ριζώνουν σχετικά εύκολα, επομένως η χρήση της ορμόνης ριζοβολίας δεν είναι απαραίτητη για την αύξηση του ποσοστού επιτυχίας του πολλαπλασιασμού.
11. Ποιες ασθένειες και ποια έντομα προσβάλλουν την ορτανσία;Η ορτανσία είναι σχετικά ευαίσθητο φυτό και προσβάλλεται από αρκετές ασθένειες και έντομα. Σε συνθήκες κακού αερισμού και σχετικής υγρασίας, η ορτανσία υποφέρει από τις μυκητολογικές ασθένειες του βοτρύτη, του ωιδίου και της σκωρίασης.
Για την αντιμετώπιση των ασθενειών ψεκάζουμε με διάλυμα θειαφιού και χαλκού που προμηθευόμαστε από γεωπονικά καταστήματα.Εναλλακτικά, μπορούμε προληπτικά να φτιάξουμε ένα αυτοσχέδιο οικολογικό σκεύασμα διαλύοντας 1 κουταλιά του γλυκού μαγειρική σόδα και μία κουταλιά του γλυκού ελαιόλαδο σε δύο λίτρα νερό για να ψεκάσουμε τα φυτά μας.
Για την οικολογική αντιμετώπιση του έντομου της μελίγκρας και του τετράνυχο που προσβάλλουν τις ορτανσίες την περίοδο της άνοιξης και του καλοκαιριού, ψεκάζουμε με βιολογικά σκευάσματα θερινού πολτού, φυσικής πυρεθρίνης ή αλάτων καλίου.Εναλλακτικά, χρησιμοποιούμε σπιτικά υλικά και ψεκάζουμε με σκεύασμα που φτιάχνουμε διαλύοντας 1 κουταλιά της σούπας τριμμένο πράσινο σαπούνι και 1 κουταλιά του γλυκού οινόπνευμα σε ένα λίτρο νερό.
12. Κι ένα τελευταίο μυστικό για την ορτανσία
Τα λουλούδια της ορτανσίας διατηρούν την ομορφιά τους και όταν αποξηρανθούν. Ακολουθώντας λοιπόν τις αναλυτικές οδηγίες για το πώς αποξηραίνουμε λουλούδια, μπορούμε να διατηρήσουμε λουλούδια της ορτανσίας αναλλοίωτα στον χρόνο και να τα στολίσουμε σε ένα υπέροχο βάζο.Μοιράσου το άρθρο με τους φίλους σου:
