Η ροδιά είναι ένα από τα πιο αγαπημένα καρποφόρα δέντρα που καλλιεργούμε παραδοσιακά στον κήπο μας για να απολαμβάνουμε νόστιμα και ζουμερά ρόδια. Το ρόδι τρώγεται φρέσκο, σκέτο ή συνοδευτικό σε σαλάτες και σε συνταγές μαγειρικής, ενώ θα το συναντήσουμε επίσης σε φρέσκους χυμούς και σε αναψυκτικά. Τα τελευταία χρόνια, το ρόδι θεωρείται σημαντική υπερτροφή (superfood), καθώς περιέχει αντιοξειδωτικά στοιχεία, βιταμίνες και μέταλλα.
Η καλλιέργεια της ροδιάς είναι ιδιαίτερα διαδεδομένη σε ερασιτεχνικούς κήπους, καθώς δεν έχει μεγάλες απαιτήσεις σε φροντίδα, αρκεί να ακολουθήσουμε μερικές βασικές συμβουλές. Ας δούμε αναλυτικά τι προσέχουμε στην καλλιέργεια της ροδιάς για να απολαμβάνουμε κάθε φθινόπωρο υπέροχα ρόδια από τον κήπο μας.
1. Ποιες είναι οι πιο δημοφιλείς ποικιλίες ροδιάς;
Yπάρχουν πολλές ντόπιες και ξένες ποικιλίες ροδιάς, κυρίως αμερικάνικες, που καλλιεργούνται στη χώρα μας. Στις πιο δημοφιλείς και αξιόλογες ποικιλίες ροδιάς περιλαμβάνεται η ελληνική ποικιλία Ερμιόνης και η αμερικάνικη ποικιλία Wonderful που χαρακτηρίζονται ως γλυκόχυμες ποικιλίες.
Η ποικιλία Ερμιόνης ωριμάζει από τα τέλη Σεπτεμβρίου μέχρι τα τέλη Οκτωβρίου, ανάλογα την περιοχή που καλλιεργείται. Διαθέτει μεγάλου μεγέθους καρπό με έντονο κοκκινο χρώμα και έχει αρκετά γλυκιά γεύση, κάτι που εκτιμάται ιδιαίτερα από τους λάτρεις των ροδιών.
Η ποικιλία Wonderful διαθέτει μεγάλο μέγεθος καρπού, με ελκυστικό κοκκινο χρώμα φλοιού, γλυκόξινη γεύση και συγκομίζεται συνήθως μέσα στον Οκτώβριο ανάλογα την περιοχή. Θα πρέπει να επισημάνουμε ότι η ποικιλία ροδιάς Wοnderful συντηρείται για μεγαλύτερο χρόνο στο ψυγείο από την ποικιλία της Ερμιόνης, χαρακτηριστικό που δίνει σημαντικό πλεονέκτημα στην εμπορευσιμότητα της.
2. Σε τι συνθήκες καλλιεργείται η ροδιά και σε ποιες αποστάσεις φυτεύεται;
Οι ροδιές ευδοκιμούν σε θερμές περιοχές με ήπιο χειμώνα, χωρίς έντονους ψυχρούς ανέμους. Αξίζει να σημειώσουμε ότι ως καλλιέργεια θεωρείται πιο ανθεκτική στο ψύχος από τα εσπεριδοειδή. Η ρoδιά είναι ανεκτική σε περίοδο ξηρασίας, καθώς η σχετικά υψηλή θερμοκρασία του καλοκαιριού ευνοεί την ωρίμανση των καρπών της.
Όσον αφορά το έδαφος, η ροδιά αναπτύσσεται σε χώματα βαθιά και γόνιμα, δροσερά, που παρουσιάζουν καλή αποστράγγιση για να απομακρύνεται το νερό. Είναι σημαντικό πριν τη φύτευση της ροδιάς να ενσωματώνουμε κοπριά και κομπόστ για να εμπλουτίσουμε το έδαφος με οργανική ουσία που θα βοηθήσει στην καλύτερη ανάπτυξη των φυτών.
Η ροδιά φυτεύεται σε αποστάσεις 4 μέτρων μεταξύ των δέντρων και 5 μέτρων μεταξύ των γραμμών φύτευσης.
3. Κάθε πότε χρειάζεται πότισμα η ροδιά;
Η ροδιά έχει σημαντικές ανάγκες σε πότισμα για να έχει καλή ανάπτυξη και πλούσια καρποφορία. Κανουμε τακτικά ποτίσματα για τη ροδιά φροντίζοντας να ποτίζουμε μία φορά τη βδομάδα την περίοδο της άνοιξης για να έχουμε ικανοποιητική ανθοφορία και την περίοδο του φθινοπώρου για να εξασφαλίσουμε καλή ωρίμανση των καρπών.
Ειδικά τους καλοκαιρινούς μήνες, πρέπει να ποτίζουμε συχνότερα και το πότισμα να γίνεται 2 φορές την εβδομάδα. Σε περίοδο ξηρασίας και καύσωνα, τα φύλλα της ροδιάς απορροφούν νερό από τους καρπούς με αποτέλεσμα την υποβάθμιση της ποιότητας της παραγωγής της ροδιάς.
4. Τι λίπασμα χρειάζονται οι ροδιές;
Η ροδιά έχει σημαντικές απαιτήσεις σε θρεπτικά στοιχεία για να εξασφαλίσουμε ικανοποιητική ανάπτυξη και καρποφορία και γι’ αυτό η λίπανση της αποτελεί απαραίτητη καλλιεργητική εργασία.
Αρχικά, στα τέλη του χειμώνα, ενσωματώνουμε κάθε χρόνο πλήρες βιολογικό λίπασμα, ενισχυμένο σε κάλιο, βόριο και άζωτο. Συμπληρωματικά, κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, χρησιμοποιούμε υδατοδιαλυτό λίπασμα πλούσιο σε κάλιο για να βοηθήσουμε το δέντρο να μας δώσει μεγαλύτερα και πιο γλυκά ρόδια.
5. Ποια εποχή και πώς κλαδεύουμε τη ροδιά;
Το κλάδεμα της ροδιάς είναι πολύ σημαντικό να γίνεται κάθε χρόνο την περίοδο του χειμώνα, από Δεκέμβριο ως Φεβρουάριο. Το κλάδεμα της ροδιάς διακρίνεται σε κλάδεμα διαμόρφωσης και σε κλάδεμα καρποφορίας. Το κλάδεμα διαμόρφωσης αφορά τα νεαρά δέντρα ροδιάς για να δώσουμε το κατάλληλο σχήμα και να επιταχύνουμε την είσοδο τους στην παραγωγή.
Το κλάδεμα καρποφορίας γίνεται κάθε χρόνο στα μεγαλύτερα δέντρα ροδιάς και αποσκοπεί στη διατήρηση του σχήματος της ροδιάς, στην ανανέωση του καρποφόρου ξύλου, στον σχηματισμό νέων καρποφόρων οργάνων, στην επίτευξη καλού φωτισμού και αερισμού του δέντρου, καθώς και στην αύξηση της παραγωγής. Περισσότερες συμβουλές για το κλάδεμα της ροδιάς υπάρχουν στο αναλυτικό άρθρο που έχουμε δημοσιεύσει.
6. Πώς δημιουργούμε καινούρια φυτά ροδιάς;
Ο πολλαπλασιασμός της ροδιάς μπορεί να γίνει με πολλούς διαφορετικούς τρόπους. Αρχικά, αν φυτέψουμε σπόρο ροδιάς, τα φυτά της ροδιάς που προκύπτουν από σπόρο δεν αναπαράγουν πιστά την ποικιλία του καρπού από τον οποίο προέρχεται ο σπόρος. Σε αυτή την περίπτωση, τα δενδρύλλια ή τα δέντρα της ροδιάς θα χρειαστούν εμβολιασμό για αλλαγή ποικιλίας. Οι πιο συνηθισμένες μέθοδοι μπολιάσματος της ροδιάς είναι ο υπόφλοιος εγκεντρισμός που γίνεται στις αρχές της άνοιξης ή ο ενοφθαλμισμός τύπου Τ ή πλακίτη στα τέλη του καλοκαιριού ή στις αρχές του φθινοπώρου.
Επίσης, ο πολλαπλασιασμός της ροδιάς γίνεται με ξυλοποιημένα τμήματα βλαστών μήκους 10-15 εκατοστών (μοσχεύματα) που παίρνουμε την περίοδο του χειμώνα ή κόβοντας βλαστούς με φύλλα που λαμβάνουμε την περίοδο του καλοκαιριού και τα φυτεύουμε σε γλάστες φυτωρίου με μίγμα φυτοχώματος και άμμου σε αναλογία 1:1, χρησιμποποιώντας ορμόνη ριζοβολίας.
Ένας ακόμα τρόπος για να δημιουργήσουμε καινούρια φυτά ροδιάς, είναι με τη μέθοδο των παραφυάδων που αναπτύσσονται από τον κεντρικό κορμό της ροδιάς. Οι παραφυάδες είναι μικροί βλασροί περίπου 20 εκατοστών που αφαιρούμε μαζί με τμήμα ρίζας και μεταφυτεύουμε σε γλάστρες φυτωρίου που γεμίζουμε με εμπλουτισμένο φυτόχωμα ή τύρφη και άμμο σε αναλογία 2:1. Μετά από περίοδο 2 μηνών, τα νέα φυτά θα έχουν ριζώσει στη γλάστρα και θα έιναι έτοιμα για μεταφύτευση στην οριστική τους θέση
7. Ποια έντομα και ασθένειες προσβάλλουν την ροδιά;
Τα κυριότερα έντομα που προσβάλλουν τη ροδιά είναι η μελίγκρα (αφίδες), ο αλευρώδης, ο ψευδόκοκκος και η μύγα της μεσογείου που προσβάλλουν το φύλλωμα, τους βλαστούς και τους καρπούς της ροδιάς. Μία σημαντική μυκητολογική ασθένεια που προσβάλλει τους καρπούς της ροδιάς είναι η αλτερναριώση που προκαλεί σάπισμα στα ρόδια. Για να αντιμετωπίσουμε τις μυκητολογικές ασθένειες είναι απαραίτητος ο ψεκασμός με διάλυμα χαλκού.
Για την οικολογική αντιμετώπιση των εντόμων που προκαλούν προβλήματα στo φύλλωμα και στους καρπούς της ροδιάς ψεκάζουμε προληπτικά με βιολογικό σκεύασμα θερινού πολτού ή σαπώνων αλάτων λιπαρών οξέων.
8. Γιατί σκάνε τα ρόδια και πώς το αντιμετωπίζουμε;
Το σκάσιμο των καρπών της ροδιάς, είναι ένα σημαντικό πρόβλημα που παρατηρείται στις αρχές του φθινοπώρου, όταν ετοιμαζόμαστε να συγκομίσουμε τα ρόδια.
Το σκάσιμο των ροδιών οφείλεται κυρίως σε ακανόνιστα ποτίσματα, σε απότομες διακυμάνσεις της θερμοκρασίας και της υγρασίας, καθώς και στην έλλειψη βορίου. Πρέπει να σημειωθεί ότι η προσθήκη αζωτούχας λίπανσης στις ροδιές, αφού έχουν δέσει οι καρποί, συντελεί στην αύξηση του σκασίματος των καρπών της.
Για την αντιμετώπιση του σκασίματος των καρπών της ροδιάς, πραγματοποιούμε τακτικά ποτίσματα την περίοδο του καλοκαιριού, ενώ παράλληλα ο ψεκασμός με υγρό λιπασμα ασβεστίου συντελεί στη μείωση του φαινομένου.
9. Κι ένα τελευταίο μυστικό για την καλλιέργεια της ροδιάς
Η ροδιά μπαίνει σε καρποφορία τον 3ο χρόνο της καλλιέργειάς της και η παραγωγική της ζωή φθάνει τα 40-50 χρόνια. Συγκομίζουμε σταδιακά τα ρόδια από τα τέλη Σεπτεμβρίου μέχρι τα τέλη Νοεμβρίου ανάλογα με την ποικιλία και την περιοχή καλλιέργειας.
